Οι σφυρίδες

Μεγάλο ρόλο στη διαδικασία παραγωγής του λαδιού

έπαιζαν οι "σφυρίδες" στην αρχή τετράγωνοι

κι αργότερα κυκλικοί φάκελλοι

που γέμιζαν με το "χαμούρι"

τον πολτό που έβγαινε από το αλώνι.
Οι σφυρίδες κατασκευάζονταν από σπάρτο
ή βούρλα.
Στο λιοτρίβι της εκκλησιάς
σώζεται και η μεταλλική λεκάνη
μέσα στην οποία έμπαιναν οι σφυρίδες για την σύνθλιψη.
Η λεκάνη αυτή αντικατέστησε μια πέτρινη κατασκευή
η οποία έφερε ένα αυλάκι για να συλλέγεται το λάδι
και να πέφτει στην (επίσης πέτρινη ) γούρνα.
Δεν ξέρω αν βρεθεί κάτι τέτοιο σε λιοτρίβι της Θεσπρωτίας.
Στα Εφτάνησα σώζονται αρκετές τέτοιες
πέτρινες κατασκευές
και ονομάζονται "τσιπουριές"
(τις χρησιμοποιούσαν και για τα τσίπουρα των σταφυλιών).

(Οι ασπρόμαυρες φωτογραφίες
προέρχονται από το βιβλίο του Διονύση Α. Ζήβα
Προβιομηχανικές Αγροτικές Εγκαταστάσεις
στη Ζάκυνθο,
Πολιτιστικό Τεχνολογικό Ίδρυμα ΕΤΒΑ, Αθήνα 2000, σ. 25.)