" Φάμανε το βόιδι και ποστάσαμαν στη νουρά. " "

Παρασκευή 6 Ιανουαρίου 2017

ΘΕΟΦΑΝΕΙΑ

«ΘΕΟΦΑΝΕΙΑ»
Οι αρχαίες τελετές επέζησαν ως τις μέρες μας μεταλλαγμένες σε «Θεοφάνεια» με τους ιερείς και τους πιστούς να καθαγιάζουν κυρίως τις πολύτιμες βρύσες (ή τα πηγάδια) από τις οποίες υδρεύονταν το χωριό. Στα σημεία ύδρευσης παραμόνευαν τα δαιμόνια (λάμιες, νεράιδες, αράπηδες). Παλιότερα προσπαθούσαν να εξευμενίσουν τις υπερφυσικές αυτές δυνάμεις με τελετές και προσφορές. Ο Χριστιανισμός επέβαλε την επιθετική «κάθαρσιν», «καθαγιάζοντας» το πολύτιμο νερό που είχαν «μολύνει» οι δαίμονες.  

Το σταυρό τον έριχναν μόνο σε πόσιμο νερό. Είναι χαρακτηριστική η περίπτωση της παλιάς Σαγιάδας, (στη φωτογραφία) όπου εξ αιτίας ενός μεγάλου σεισμού, το νερό έφυγε από τη θέση του στο κέντρο του χωριού και εμφανίστηκε κάτω από τα βράχια αρκετά μακριά. Εκεί έχτισαν το καινούριο «πηάδι» (πηγάδι-μικρή πηγή)  και φοβούνταν μήπως εξαφανιστεί κι από κει κι αναγκαστεί το χωριό να μετοικήσει. Οι τελετές των Θεοφανείων γινόταν στη βρύση αυτή αρκετά χρόνια αργότερα, μετά την καταστροφή του οικισμού από τους Γερμανούς. Ενώ το χωριό είχε κατεβεί δίπλα στη θάλασσα, αυτοί ανέβαιναν στην παλιά τους βρύση για να πραγματοποιήσουν την τελετή. Αργότερα, τα καινούρια έθιμα επικράτησαν κι έτσι ρίχνουν κι οι Σαγιαδινοί το σταυρό στη…θάλασσα.
Η παλιά φωτογραφία, ίσως είναι του Τάσου Ρούμπη. Η σημερνή είναι της κόρης μου.

Δεν υπάρχουν σχόλια: