" Φάμανε το βόιδι και ποστάσαμαν στη νουρά. " "

Πέμπτη 2 Δεκεμβρίου 2010

Βασίλειος Δαδάνης

Ένας ανέκδοτος χειρόγραφος χάρτης της περιοχής που
ορίζεται από το τρίγωνο Παραμυθιά Γουμενίτσα Σαγιάδα
από το δάσκαλο Βασίλειο Δαδάνη
από τον Άγιο Βλάσιο (Σούβλιαση).
Πριν από πολλά χρόνια ο Σπύρος Μουσελίμης
δημοσίευσε από το αρχείο του δάσκαλου στον Α.Βλάσιο
μια επιστολή των Σουβλιασιωτών προς τον πατριάρχη
"Υπόμνημα των Σουβλιασωτών προς του Οίκουμενικόν Πατριάρχην
Ιωακείμ του Γ'. Hπειρωτική Eστία
26 τχ. 301 - 302 (Μάιος - Ιούν. 1977) 345 - 362
"
το οποίο κυκλοφόρησε και σε ανάτυπο.
Στο χάρτη παρατηρούμε πως ο δάσκαλος
αντιστρέφει τα χαρτογραφικά δεδομένα
( ο Βορράς τοποθετείται στην αριστερή πλευρά του χάρτη
και η Δύση στην κάτω πλευρά μαζί με την Κέρκυρα
και τα παράλια της Θεσπρωτίας.)
Ο δάσκαλος μπλέκει τις γεωγραφικές πληροφορίες
με την προσωπική του μυθολογία!
Κάτω από το χωριό του, στην πεδιάδα του Καλαμά
εμφανίζεται η Αχερουσία, ο Αχέρων, ο Πυριφλεγέθωνο Κωκυτός και η Λήθη
σε αντίστοιχα ρέματα της περιοχής!

Στο Δρέπανο τοποθετείται το Χειμέριον άκρον
ενώ η Λυγιά είναι η Εφύρα.
Στην πεδιάδα της Σκουπίτσας τοποθετείται η Ηλυφωσία(;)
πίσω από το Δρέπανο ο Κέρβερος και ο Τάρταρος
και για πρώτη φορά στο λιμάνι της Ηγουμενίτσας
τοποθετείται ο ερήμος λιμήν των Συβότων
δεκάδες χρόνια πριν τον Παπαγεωργίου και το Δάκαρη!
Ο δάσκαλος γνωρίζει αρκετούς
από τους αρχαιολογικούς χώρους της περιοχής!
Αναφέρει τη Λυγιά (ως Εφύρα) Τη Μαστιλίτσα (ως Βαστίαι)
Το Κασνέτσι (Κασνέτζιον), τη Γκούμανη (ως Εύροια)
τον Πύργο, το Λημικόν
τη Σκάλα του Ζωργιάνου (ως Σκάλα)
Τη Ρίζιανη (δυσανάγνωστο)
χώρο πάνω στη Ντούλκα (Δούλγκα) (δυσανάγνωστο)
Χώρο δίπλα στον Άγιο Βλάσιο,
Γουλά στην αριστερή πλευρά του Καλαμά
απέναντι από τη Γκούμανη (!) κοντά στην Κλήσ' ε Μάδε (μεγάλη εκκλησιά,
μάλλον τη μονή Ταξιαρχών)
και δυο θέσεις δυτικά της Ηγουμενίτσας
Πολυάτνε και Πυροί.
Ντόλιανη αναφέρεται ως οικισμός (Δολιανοί)
Στο χάρτη αναφέρονται οι παρακάτω οικισμοί:
Ραβενή, Σελλιανοί, Παραμυθία, Μηνίνα
Μαντσάρι, Βρατίλια, Πενταλένοι, Ρίζιανοι Δρυμίτζα
Σκλιάβοι, Πιτσάροι, Δολιανοί, Πηγαδούλια,
Σώρεζα Σίδερη, Καλυβάκι [Καλπάκι], Βάρφανη, Άγ. Βλάσιος
Μαυρούδι, Ρετζάτι, Βίγλα, Δάφνου, Φιλιάται, Μύλοι,
Μαυρομαδήλα, Σκουπίτζα, Σαγιάδα
Λαδοχώρη και Γουμενίτζα.
Επίσης η Κέρκυρα και η Λευκίμμη.
(Από το χάρτη απουσιάζει το...Καστρί
που ο δάσκαλος δεν ήθελε ούτε να το δει!)
Σημειώνεται το νησάκι Πραξούδι, ενώ απουσιάζει η ονομασία ατο Αγιονήσι
μπροστά στον κόλπο της Ηγουμενίτσας.
Σημειώνεται ο κόλπος της Βατάτζας και λιμήν των Συβότων,
οι εκβολαί του Θυάμιος,
(ο Καλαμάς έχει ως παραπόταμους τον Κλάδο (Μπογαζιώτικος)
και τον χείμαρο Δάφνης.)
Αναφέρονται τα όρη της Σίδερης (Μάλι), το όρος Δούλγκα (Ντούλκα)
Τα βουνά της Ραβενής, της Παραμυθιάς
και τα υψώματα πάνω από τη Μηνίνα και τη Ρίζιανη
(δεν ονομάζονται) το Κασνέτζιον το όρος Βαράθιον και ο Κουράς.
Το Νησάκι, το βουνό Λυμπέτζι, το Ριχόν, το Αστροβέτσι ο Πύργος
το όρος Σκουπίτζα και η Μαστιλίτσα (δεν ονομάζεται)
όλα στις εκβολές του Καλαμά,
τα βουνά της Σαγιάδας (δεν ονομάζονται)
και τα υψώματα ανατολικά της Ηγουμενίτσας και του Α. Βλάσιου
(και αυτά δεν ονομάζονται.)
Εντύπωση προκαλεί η πηγή της Ανάκωλης (δεν ονομάζεται)
από την οποία ξεκινάει σε ευθεία γραμμή
η μεγάλη διώρυξ που ο δάσκαλος ονομάζει...Αχέρων.
Στη διώρυγα εκβάλουν η Λήθη και ο Πυριφλεγέθων
ενώ ο Κωκυτός εκβάλει στη Βατάτσα.
Άλλες δυο διώρυγες (:) καταλήγουν στου Μύλους (:)
Σημειώνεται ο δρόμος από το λιμάνι της Σαγιάδας
στους Φιλιάτες κι από κει στην Παραμυθιάκαι από τον Άγιο Βλάσιο στη Μενίνα.
Από εκκλησίες αναφέρονται η Μονή Ραγίου
η Κλήσ' ε Μάδε και μια δυσανάγνωστη δυτικά της Ηγουμενίτσας.
Νότια της Σκουπίτσας ο δάσκαλος σημειώνει Δώγας και Βούβαλοι
ενώ νότια της Σαγιάδας υπάρχει μια δυσανάγνωστη λέξη
πριν το Σαγιάδος.
Δυσανάγνωστη είναι και η ονομασία δυτικά από το Κασνέτσι.
(Κάθε βοήθεια δεκτή!)

Δεν υπάρχουν σχόλια: