Σπύρος Κόκορης

Από το πολύ καλό βιβλίο του Χριστόφορου Ράπτη, Τα Δύσκολα Χρόνια, σ. 231.

ΤΑ ΔΥΣΚΟΛΑ ΧΡΟΝΙΑ

Χριστόφορου Ράπτη ΤΑ ΔΥΣΚΟΛΑ ΧΡΟΝΙΑ. ΠΡΕΒΕΖΑ 1990.
Ευτυχώς τα...εύκολα χρόνια, αγόραζα σαν τον παλαβό όποια βιβλία έβρισκα στο διάβα μου για την Ήπειρο. (Όχι ότι τώρα έχω σταματήσει δηλαδή!)
Έτσι αυτό το σπάνιο βιβλίο με περίμενε υπομονετικά μέχρι να το αναζητήσω για να το (ξανα) διαβάσω.
Ελπίζω (Γιαραμπή θέλοντος) να ξαναπούμε σύντομα, περσσότερα!

παλιά στρατιωτικά βιβλία

Όταν πριν από αρκετά χρόνια υπηρέτησα τη θητεία μου, οι στρατόκαβλοι εκπαιδευτές, ενδιαφέρονταν περσσότερο για τα καψώνια και την κάμψη του φρονήματος των φαντάρων, παρά για την εκπαίδευση στα όπλα ή στον πόλεμο. Αφού είδαν κι απόειδαν με μένα, με στείλαν σε ένα απομακρυσμένο φυλάκιο στις...όχθες του Έβρου, "για να μην μολύνω τους άλλους" όπως μου είπαν.
Την τελευταία μέρα, έστειλαν ένα τζιπάκι να με μαζέψει και μου δώκανε το πολυπόθητο απολυτήριο!
Από τότες, έριξα μαύρη πέρα πίσω μου και δεν ασχολήθηκα με το στρατό τους.

Έλα όμως που η έρευνα για τη Μουργκάνα με οδήγησε στην πόρτα τους!
Αρκετές είναι οι μέρες που πέρασα στη Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού, στη Γεωγραφική Υπηρεσία Στρατού, στα Αρχεία Στρατού, στο Μουσείο Αεροπορίας, στο πολεμικό Μουσείο κλπ.
Κι εκτός από τα αρχεία, τους χάρτες και τις φωτογραφίες, άρχισα να μαζεύω και τις εκδόσεις του στρατού. Δεκάδες βιβλία με πολύτιμες πληροφορίες! Τα περισσότερα, λόγω του αντικομμουνιστικού μένους της εποχής, έχουν καταστραφεί! Έτσι απόμειναν οι δημοπρασίες και οι σκόνες των παλαιοπωλείων!

(Τα βιβλία που απεικονίζονται στη φωτογραφία, αγοράστηκαν στο Μοναστηράκι).

Αν αυτό...

"Αν αυτό, δεν αυτό, παίρνω τα χαλκώματα και φεύγω!" έλεγαν οι περιπλανώμενοι καλαντζήδες, όταν έβρισκαν τα δύσκολα. 
Έτσι κι εγώ σήμερα με το τελευταίο μπάνιο στη μύτη του Στροβιλιού!

παιδιά

Για ...δυνατούς λύτες! Που και πότε φωτογραφήθηκαν αυτά τα παιδιά;

Πριν και μετά.

Μιά ακόμα καλλονή της συλλογής, πριν και μετά τον καθαρισμό της. Πολύ σύντομα α έχει συμπληρωθεί ο μαγικός αριθμός 100, ώστε να πραγματοποιηθεί η έκθεση με τις "100 ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΕΣ ΚΛΕΙΔΩΝΙΕΣ"!

Κλειδωνιές, συνέχεια...

Αυτή η κλειδωνιά έχει ένα μοναδικό χαρακτηριστικό που την ξεχωρίζει από τις άλλες: Έχει κάτι σαν πόμολο, για να μπορεί να ανοίγει απ' έξω το μάνταλο όταν η πόρτα δεν ήταν κλειδωμένη. (Βέβαια έχει και την υποδοχή για το σχοινάκι που μπορούσε να το τραβήξει κανείς απ' έξω). Το πόμολο ήταν κι αυτό αποσπώμενο και δεν σώζεται. Υπάρχει μόνο ο εσωτερικός μηχανισμός (κάτι σαν κλειδί χωρίς το κεφάλι). Εγώ τουλάχιστον δεν έχω ματαειδεί τέτοια κλειδωνιά...

Ελπίζω πολύ σύντομα (Γιαραμπή θέλοντος) να τα πούμε στην έκθεση:
"100 ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΕΣ ΚΛΕΙΔΩΝΙΕΣ"

28-10-1940

Σκάλωμα Σαγιάδας. Πρωί της 28ης Οκτωβρίου 1940. Αρχείο LUCE
(500 ευρώ για τα δικαιώματα 25 φωτογραφιών!!!)

Walter von Stettner

Ο Walter von Stettner στο λιμάνι της Γουμενίτσας, το Σεπτέμβρη του 1943.
(Οι λεζάντες λένε Πρέβεζα, αλλά είναι Γουμενίτσα)

Το ξενοδοχείο πίσω είναι χαρακτηριστικό!

Ιταλοί στη Γουμενίτσα

Κάποιοι έχουν μείνει με τον μύθο των κακών Γερμανών και των καλών Ιταλών. Βέβαια μπροστά στα κτήνη της Εντελβάιζ όλοι οι άλλοι έμοιαζαν αγγελούδια, αλλά κι οι Ιταλιάνοι την έκαναν τη ζημιά τους! Στη φωτογραφία ποζάρουν μπροστά στο λιμάνι και το διοικητήριο της Γουμενίτσας, χωρίς να ξέρουν τι τους περιμένει...
Archivio Renzo Apollonio

HUBERT LANZ

Ο στρατηγός Hubert Lanz ηγέτης της αιματοβαμμένης Edelweiss, πλέει προς την Κέρκυρα, από το λιμάνι της Ηγουμενίτσας στις 26 Σεπτέμβρη 1943.
Αρχείο Bundesarchiv

Γερμανοί στη Γουμενίτσα

Μιά άγνωστη πτυχή της ιστορίας της κατοχής στη Θεσπρωτία. Οι Γερμανοί επιβιβάζονται σε κάθε είδους αποβατικά σκάφη στο λιμάνι της Ηγουμενίτσας για την απόβαση στην Κέρκυρα. Οι Ιταλοί αρνούνται να παραδοθούν και αντιστέκονται. Βομβαρδίζουν μάλιστα το λιμάνι! Οι σύμμαχοι (ως συνήθως) το...σκέφτονται, κι οι Γερμανοί τελικά πετάνε τους Ιταλούς στη θάλασσα!
Αρχείο Bundesarchiv Koblenz.
(Για την ιστορία: Οι φωτογραφίες αυτές δημοσιεύτηκαν στον ΙΙ τόμο του Storia fotografica della Divisione Acqui ως Πρέβεζα, αλλά είναι Ηγουμενίτσα).

Επιστολή Τσάμηδων

Μετάφραση επιστολής (από τα αλβανικά  στα γερμανικά και μετά στα ελληνικά) που απέστειλε στις 15.07.43 αντιπροσωπεία Αλβανών από την Τσαμουριά στον Ιταλό Δ/τή του 26ου Σώματος Στρατού. Πηγή το πολεμικό ημερολόγιο της 1ης μεραρχίας Έντελβάϊς.   ( 26.08.43).

Προς τον εξοχότατο Δ/τη του 26 Σ.Σ. στα Γιάννενα

Συγχωρήστε μας εξοχότατε που απευθυνόμαστε απ`ευθείας σε σας, αλλά είμαστε αναγκασμένοι.
Δεν είναι μόνο η φωνή των Τσάμηδων από τους Φιλιάτες, αλλά από όλη την Τσαμουριά και πρόκειται για τα ενδιαφέροντά μας, την τιμή μας και την περιουσία μας.
Από αρκετό χρόνο περνάμε ανυπόφορα. Η αγάπη μας για την Ιταλία για την οποία πάντα βρισκόμαστε στη μάχη όπως έχουμε δηλώσει, μας αναγκάζει να μη σιωπήσουμε πια.
Όπως σ`όλη την Ελλάδα έτσι και εδώ στην Τσαμουριά, όλοι οι ΄Ελληνες είναι συμμορίτες που δεν επιτίθενται μόνο στους Ιταλούς , αλλά ενοχλούν και εμάς, μας ταπεινώνουν και μας απειλούν.
Περιμένουν τη μέρα, που δεν θα έρθει βέβαια ποτέ, τη μέρα που θα αποκτήσουν την κυριαρχία και θα μας σκοτώσουν όλους. Δεν θέλουμε παρά μόνο να αγωνιστούμε, γιατί η νίκη της Ιταλίας θα είναι και δική μας νίκη.
Δυστυχώς με λύπη μας διαπιστώσαμε ότι ο συντ/ρχης Καπόνε και Διοικητής Φιλιατών συμπαθεί τους εχθρούς μας εις βάρος μας.
Θέλουμε εδώ να αναφέρουμε τις πιο σοβαρές περιπτώσεις:
1) Πριν λίγες μέρες ήρθαν από τη Σαγιάδα (χωριό συμμοριτών) ο παπάς, ο πρόεδρος και ένας άλλος και θέλησαν να μιλήσουν με τον συντ/ρχη Καπόνε. Μετά τη συνομιλία, ο πρόεδρος και ο άλλος συνελήφθησαν, ο παπάς αφέθηκε ελεύθερος αφού παρέδωσε στους άλλους 150 όπλα και 4 αυτόματα. Μετά δυο μέρες ήρθε στον συντ/ρχη Καπόνε μια όμορφη, νέα, επικίνδυνη γυναίκα και με ευκολία αποφυλάκισε τους δύο συλληφθέντες. Πιστεύουμε ότι τους δύο συνόδευσε στο σπίτι τους Ιταλός στρατιώτης για να μή τους σκοτώσουν οι Μουσουλμάνοι.
2) Ο ίδιος συντ/ρχης  θέλει να του παραδίδουμε 10% της σοδειάς μας από το καλαμπόκι και τα σιτηρά μας. Αν ήμασταν σίγουροι ότι αυτά τα προϊόντα δε θα πέσουν στα χέρια των συμμοριτών θα τα δίναμε ευχαρίστως. Γιατί να μη συμφωνήσουμε με τη διαταγή ενός συντ/ρχη! Δυστυχώς όμως γνωρίζουμε ότι την περσινή χρονιά 400 οκάδες λάδι από τα παραδοθέντα κατέληξε στους συμμορίτες.
Σκεφτείτε εξοχότατε ότι τα προϊόντα του κόπου μας και της εργασίας μας καταλήγουν στα χέρια των Ελλήνων που ανέκαθεν μας μισούν.
Εμείς οι Τσάμηδες λυπούμαστε που διαμαρτυρόμαστε για τέτοια πράγματα, αλλά αποδείξαμε τη μεγάλη αγάπη για την πατρίδα μας  θέλοντας να πολεμήσουμε τους συμμορίτες  που παίζουν το άσκημο παιχνίδι τους στα γύρω χωριά. Τα λέμε αυτά, γιατί κάποιο όμορφο κορίτσι των Ελλήνων θα μπορούσε να πει περισσότερα ενδιαφέροντα.
Όχι μόνο αυτό, και ο ανθυπ/γός των καραμπινιέρων μόλις ήρθε, του κέρδισε τη συμπάθεια αυτή η νεαρή γυναίκα κι έτσι αυτή πέτυχε πολλά. Κατάφερε επίσης να ελευθερωθεί ένας δικός της από τη φυλακή.
Η γυναίκα αυτή επισκέπτεται συχνά το στρατόπεδο και τις δίνουν έγγραφα πορείας για κάποιους που έφυγαν στους συμμορίτες. Για να σας τα πούμε όλα, σας γνωστοποιούμε ότι στις 14 του μήνα  2 μουσουλμάνοι επισκέφτηκαν του καραμπινιέρους για να καταγγείλουν ότι στη Σαγιάδα βρίσκονται 250 συμμορίτες. Με αυτούς και οι δύο που ενώ τους συνέλαβαν απελευθερώθηκαν. Ο ανθυπ/γός τους έδιωξε λέγοντας ότι αυτά που λένε δεν είναι αληθή και τα ισχυρίζονται γιατί μισούν τους Έλληνες.
Εξοχότατε, πώς να αντέξουμε αυτά και να είμαστε σκλάβοι των Ελλήνων! Είμαστε πεπεισμένοι ότι η εξοχότητά σας με την πληροφόρηση αυτή θα λάβει μέτρα.
Εμείς οι Τσάμηδες, πάντα ενωμένοι με τον ένδοξο ιταλικό στρατό, αναμένουμε με εμπιστοσύνη ο λόγος σας να μας φέρει δικαιοσύνη.
Οι Τσάμηδες

Ζήτω η Ιταλία, ζήτω ο βασιλιάς κι ο Καίσαρας, ζήτω η Τσαμουριά
…………………..
Ακολουθουν 14 υπογραφές

(Από το αρχείο του Byron Tesapsides)

[Η επιστολή γράφτηκε από Τσάμηδες του Φιλιατιού οι οποίοι αντιπαθούσαν τον Ιταλό Διοικητή και τον "καρφώνουν" στον ανώτερό του στα Γιάννενα. Στόχος η Σαγιάδα, την οποία καταγγέλουν  ως χωριό συμμοριτών. Ο παπάς της Σαγιάδας αφέθηκε ελεύθερος αφού παρέδωσε 150 όπλα και 4 αυτόματα!!! Στο παιχνίδι η όμορφη Ελληνίδα. Δεν έχω ακούσει ποτέ τίποτα γι αυτήν... Αντίθετα, οι Σαγιαδινοί είναι απόλυτα σίγουροι ότι οι Λιοψιώτες τους "κάρφωσαν" στους Γερμανούς κι αυτοί  έκαψαν το χωριό! Βέβαια δεν έχουμε την αυθεντική επιστολή των Τσάμηδων. Θα μπορούσαμε να δούμε ποιοί την υπογράφουν! Ας ελπίσουμε ότι κάποτε θα βρεθεί. Οι Γερμανοί βέβαια δεν είχαν καμιά αμφιβολία για την αυθεντικότητα του εγγράφου το οποίο μετάφρασαν. Το πολεμικό ημερολόγιο της μεραρχίας δεν είναι αμφισβητήσιμο.]

Στα άδυτα της Μουργκάνας!

Πολυβολείο του Δημοκρατικού Στρατού στα βράχια του Αρωτού.
Από κάτω ο Τσαμαντάς.

Τσιάμικα καμώματα! :)

Δεν πρόλαβε να στεγνώσει το...ηλεκτρονικό μελάνι της φωτογραφίας του Φιλιατιού που ανέβασα χτες, κι ο γνωστός κλέφτης, την ...σούφρωσε και την ανέβασε ως δική του (χωρίς αναφορά στην πηγή εννοείται). Είχε μάλιστα το θράσος να βάλει και τ' όνομά του φαρδιά πλατιά επάνω, ώστε να προστατέψει τα...πνευματικά του δικαιώματα!
Αν νομίζει ότι έτσι υπηρετεί την υπόθεση της Τσαμουριάς, τον πληροφορώ ότι την ξευτιλίζει με τον χειρότερο τρόπο!!!
Συγχαρητήρια κ. Arben Lalla!!!   :)

Φιλιάτι 1895

Πριν από πολλά χρόνια, βρήκα ένα πολύτιμο λεύκωμα φωτογραφιών του μακρινού 1895 με αρκετές φωτογραφίες από την περιοχή μας. Το πλήρωσα ακριβά, γιατί οι παλιές φωτογραφίες κοστίζουν. Όπως όμως τις χάρηκα εγώ, θέλησα να τις χαρούνε κι οι άλλοι, γι αυτό με βιβλία, εκθέσεις και αναρτήσεις, φρόντισα να κοινοποιήσω όλον αυτόν τον πλούτο που φτάνει στα χέρια μου.
Μετά, αυτές οι φωτογραφίες πέταξαν σαν τα άγρια πουλιά. Ο καθένας τις έπαιρνε και τις έκανε κυριολεκτικά ότι ήθελε! Καμιά αναφορά στην πηγή, λες κι οι φωτογραφίες φύτρωσαν μοναχές τους σε κάποια πλαγιά.
Δεν είναι εκεί το πρόβλημα όμως αλλά στην επιπόλαια προσπάθεια να καταστραφεί η έρευνα γύρω από την φωτογραφία. Ενώ κυκλοφόρησε το λεύκωμα για τον Φρεντερίκ Μπουασονά, πάμπολλες φορές βλέπω αναρτήσεις με φωτογραφίες του που γράφουν άλλες χρονολογίες. Γιατί; Δεν τους κάνει το 1913; Έχουν άλλα στοιχεία;
Τώρα προέκυψε ολόκληρο ζήτημα με τις φωτογραφίες του 1895. Καλώς ή κακώς, μόνο εγώ έχω τα πρωτότυπα!!! Δεν με πειράζει να τις ανεβάζουν χωρίς καμιά αναφορά στην πηγή. Συνήθισα.
Με πειράζει η καταστροφή της έρευνας! Είναι φωτογραφίες ανεκτίμητες και θα πρέπει να τις σέβονται περισσότερο.
Αυτά.

Πάργα

Το καινούριο απόκτημα της συλλογής: Η Πάργα από την Purger & Co No 13372

Οι καπετάνιοι

Μιά παλιά καλή έκδοση, που ξαναδιαβάζεται ευχάριστα. Μπόρεσα να το επανεκτιμήσω μετά από τόσα βιβλία για την αντίσταση και τον εμφύλιο...

Παραμυθιά 1944

Παραμυθιά συνέχεια. Ο αντισυνταγματάρχης του ΕΔΕΣ Βασίλειος Καμάρας πάνω στο μπαλκόνι του Δημαρχείου-Αρχηγείου, μαζί με τον εκπρόσωπο του Ε.Σ. Από το αρχείο του Ερυθρού Σταυρού V-P-HIST-02550-32

Δημοπρασίες

Στα 100 ευρά (από 25 εκκίνηση) έφτασε τελικά χτες το απόγευμα η δημοπρασία για την παραπάνω φωτοκάρτα του τζαμιού του Φιλιατιού. Δεν γνωρίζω ποιος ήταν ο...αντίπαλος, αλλά θα έπρεπε να γνωρίζει ότι αυτό το υλικό δεν χάνεται με τίποτα! Το μόνο που κατάφερε ήταν να τετραπλασιάσει την τιμή. Και εις άλλα με υγείαν...