Ράι

ΡΑΪ

Ράι, το. Σήμερα Ράγιο, το.

Ονομασία τοπικού διαμερίσματος του Δήμου Φιλιατών.

Το οικισμωνύμιο αναφέρει για πρώτη φορά σε επιστολή του ο Δημήτριος Χωματιανός, αρχιεπίσκοπος Αχρίδος, στις αρχές του 13^ου αιώνα στην αρχοντία Βριτεπού και Μανδρίων: «…τον τόπον τον λεγόμενον Ράην, τον διακείμενον εν τω θέματι Βαγενιτείας…»

Αναγνωρίστηκε με το Δ. 14-2-1935, ΦΕΚ Α 56/1935

Είναι ένας χαμηλός κατάφυτος λόφος στην κορυφή του οποίου είναι χτισμένη η Μονή Ραγίου. Γύρω από τη μονή υπήρχαν τα υποστατικά αυτών που δούλευαν στη μονή. Αργότερα εκεί εγκαταστάθηκαν πρόσφυγες από τη Μ.Ασία.

Το «Ράγιο» αποτελεί λόγια παρετυμολογική προσπάθεια για να αποδοθεί η προέλευση του τοπωνύμιου στις λέξεις ιερό και άγιο > ιεράγιο > Ράγιο.

(Κ. Μιχαηλίδης Ηπειρωτική Εστία 3,1954 σ. 1153). Αποδόθηκε εσφαλμένα και στην τούρκικη λέξη ράι-φόρος ενώ είναι γνωστό ότι το όνομα αναφέρεται πριν από την οθωμανική κατάκτηση της περιοχής.

Το αρχικό οικισμωνύμιο προέρχεται από το σλαβικό raj «ο παράδεισος».

Δίπλα στο λόφο βρίσκονται οι πηγές της Ανάκωλης, από τις οποίες αρδεύονταν όλη η πλούσια περιοχή. Ο υπόλοιπος κάμπος παρότι τον διέσχιζε ο ποταμός Καλαμάς, ήταν ξερικός λόγω του μεγάλου βάθους της επιφάνειας των νερών του ποταμού. Η περιοχή στους αρχικούς ονοματοθέτες φάνηκε σαν παράδεισος!

Με το ίδιο όνομα λέγεται σήμερα (Ράι και επίσημα Ράγιο) και το γειτονικό χωριό Τσιφλίκι (και Τσιοφλίκι), το οποίο όπως δηλώνει το όνομά του ήταν ιδιόκτητο.

Σε χάρτη του Μ. Χρυσοχόου (1881) αναφέρεται ως (ιδιοκτησία του) Χατζή Κασίμ. Το Τσιφλίκι προέρχεται από την αλβανική λέξη çiflik, -u η οποία προέρχεται από την τουρκική λέξη çift-lik.

Της ίδιας ετυμολογικής αρχής με το Ράι το χωριό Ράικο στο νομό Ιωαννίνων.