" Φάμανε το βόιδι και ποστάσαμαν στη νουρά. " "

Τετάρτη 7 Αυγούστου 2013

Μπαμπινιώτης

Στη σελίδα 1949 της τρίτης έκδοσης, [του Λεξικού Μπαμπινιώτη] και μετά το λήμμα χημεία, υπάρχει ένα ένθετο για την ιστορία των λέξεων χημεία και αλχημεία, και εκεί διαβάζουμε την πρόταση:
Ας σημειωθεί ότι οι μεγαλύτεροι αλχημιστές του 9ου αι. μ.Χ. υπήρξαν Άραβες (Γκελπέρ, αρ-Ραζί, Αβικέννας, Αβερρόης, κ.ά.)
 Μετρήστε λάθη και ανακρίβειες. Είναι συζητήσιμο αν μπορούμε να χαρακτηρίσουμε αλχημιστή τον Αβικέννα. Πανεπιστήμονας ήταν. Πάντως, κι αν ακόμα δεχτούμε πως ήταν αλχημιστής, ασφαλώς δεν ήταν του 9ου αιώνα, αφού γεννήθηκε το 980 και πέθανε το 1037. Μάλλον δέκατο με ενδέκατο αιώνα το βλέπω εγώ. Τα ίδια ισχύουν ακόμα περισσότερο με τον Αβερρόη, ο οποίος ήταν επίσης πανεπιστήμονας και δεν ασχολήθηκε καν με την αλχημεία, και οπωσδήποτε δεν έχει καμιά σχέση με τον ένατο αιώνα, αφού έζησε από το 1126 έως το 1198, στον δωδέκατο αιώνα. Για τον αρ-Ραζί παράπονα δεν έχω. Και αλχημιστής ήταν και έζησε περίπου τον 9ο αιώνα (865-925). Τέλος, στον Γκελπέρ, έχει γίνει λάθος και στο όνομα. Γκελπέρ δεν υπήρξε, προφανώς εννοείται ο Geber που θαρρώ προφέρεται Τζεμπέρ. Κι έπειτα, ο Τζεμπέρ (721-815) έδρασε κυρίως τον 8ο αιώνα, στον ένατο ήταν πια γέρος. Το κακό με το λεξικό Μπαμπινιώτη είναι ότι έγινε βιαστικά και περιέχει τόσα λαθάκια, λεξικογραφικά όσο και εγκυκλοπαιδικά, που είναι ηράκλειο έργο να διορθωθεί.
Από το ιστολόγιο του Νίκου Σαραντάκου.

Δεν υπάρχουν σχόλια: