.jpg)
Το κρίμα είναι ότι πρώτος-πρώτος την πλήρωσε ο...ελληνικός λαός, διότι τα "ευζώνια" πρώτα-πρώτα έγιναν δυνάμεις καταστολής (μπάτσοι και παραστραστρατιωτικοί. Όλοι θέλανε να καταταγούν εύζωνες, για να γίνουν μετά χωροφύλακες. Εξ ου και το περίφημο: "Χέσε μέσα Πολυχρόνη που δεν γίναμε Ευζώνοι!").
Ως "Γερμανοτσολιάδες" έδρασαν στην κατοχή, προσφέροντας τις υπηρεσίες τους σε όποιον πλήρωνε για να γεμίσουν την κοιλιά τους!
[Το περίφημο συμβόλαιο στην 69 πυραμίδα. το διάβασα στο αρχείο του συμβολαιογράφου Λευτέρη Κωτσιώνη πατέρα του Τώνη) στο Φιλιάτι. Τα υπόλοιπα μου τα διηγήθηκε ο Κίτσιο Γκάγκος (Τσαμαντός) ο Γιώργο Γιάτσης κι ο πατέρας μου. ]
Ακολουθεί το αφήγημα:
0 θησαυρός στο λάκκο του Μουστάκη
Όταν είδα πού είχανε κρύψει το θησαυρό απόρεσα! Στην άκρη του χωριού μες το λάκκο. Δίπλα στο μονοπάτι που πήγαινε για την Κονίσπολη! Διαβάτες κι αγωγιάτες πέρναγαν από κει κάθε μέρα…. Ένας να είχε παραξενευτεί πάει ο θησαυρός!
Και μιλάμε για θησαυρό μουσουλμάνικο, πα ναπεί πολλά λεφτά (είχαν αυτοί) μόνο το κοράνι που έβαναν άξιζε μια περιουσία!
Ο ίδιος ο χότζιας το πήγαινε στα Γιάννινα για να τ’ ασημώσουν οι τεχνίτες μαζί με τις πιστόλες του αγά και τη ντουφέκα!
Όλα αυτά τα θάβανε τελετουργικά το χωριό με τους χοτζιάδες του και τους αγάδες στα σύνορα με τα άλλα χωριά κι έτσι κανείς δεν τολμούσε να αμφισβητίσει ούτε ένα μέτρο από την περιουσία του χωριού αλιώς πάει ο θησαυρός!
Με τη Σαγιάδα ποτέ δεν είχαν πρόβλημα οι Κονισπολιάτες, αντίθετα, ότι πουν αυτοί έκανε. Τα κτήματά τους, δέξια από το λάκκο ήτανε σίγουρα μέχρι κάτω στο λιμάνι!
Αυτοί τα νοίκιαζαν στους βλάχους να τα βοσκήσουν. Ακόμα κι όταν ο Ενβέρης τους έκλεισε σαν τις κότες στο κοτέτσι, και δεν μπόρεγαν να πάνε στο Φιλιάτι για τα συμβόλαια, έφεραν τον…συμβολαιογράφο με το διοικητή του τάγματος πάνω στα…σύνορα (στην 69 πυραμίδα παρακαλώ) να υπογράψουν! Και μαζί ο μουχτάρης της Σαγιάδας που βεβαίωνε ότι το χωριό του δεν έχει κανένα δικαίωμα πάνω σ’ αυτά τα βοσκοτόπια που είναι κονισπολιάτικα κι έτσι θα μείνουνε μέχρι ν’ αλλάξει γνώμη ο…Γιαραμπής!!!
Οι βλάχοι πάντως δεν έβγαζαν παράδες από τη σακκούλα αν δεν έβλεπαν το δαχτυλίδι του μπέη πάνω στο ταπί !
Ο διοικητής τσαντίστηκε με τους Σαγιαδινούς κι έβαλε τις φωνές!
-Ωρέ κιοτήδες τους είπε! Γι αυτό ο στρατός μας έχυσε ποταμούς αίματος για να κρατάτε τα φέσια διπλωμένα μπροστά στους μπέηδες σαν τσι νύφες τση Δευτέρας; Να βάλω τα Ευζώνια να τραβήξουν δυό προσοχές να κατουρηθούν απάνω τους οι Κονισπολιάτες; Α; η αλήθεια είναι ότι με το που το είπε οι εύζωνες άρχισαν να κουνιούνται σαν να τους έλυσαν εκείνη τη στιγμή ή σαν να στέκονταν στα νύχια τόσην ώρα μέχρι τα παραγγέλματα! Χέρια και ποδάργια εκτελούσαν μηχανικά και τα γουρουνοτσάρουχα ανεβοκατέβαιναν ρυθμικά γύρω από την πυραμίδα στέλνοντας μπόλικη σκόνη στα μουστάκια των μπέήδων που μόλις είχαν γυιαλίσει από φρεσκοκομμένο ταμπάκο.
Το σκηνικό καλύτερα απ’ όλους το φαριστήθηκε ο διοικητής κι οι Σαγιαδινοί, παρά οι Κονισπολιάτες που δεν έδειξαν να εντυπωσιάζονται και τόσο από την …παράσταση…. που δίνονταν προς… τιμήν τους!
Εκτός από έναν που είχε τιμήσει δεόντως το τσίπουρο που είχαν φέρει μισοσάμαρα τα σιοκόλια και πήγε διακριτικά πίσω απ’ την πυραμίδα για να κατουρήσει, η…απειλή του διοικητή του τάγματος δεν πραγματοποιήθηκε! Οι Κονισπολιάτες αποδείχτηκαν πολύ χοντρόπετσοι για να …σκιαχτούν με δυό παραγγέλματα στα «ευζώνια» και να κατουρηθούν απάνω τους! Όσο και να γκραγκάναγαν τα μάλνιχερ στο επ’ ώμου κι ύστερα πάλι στη γης, αν δεν άδειαζαν τα σωθικά τους πάνω στους μπέηδες δεν θα τους ένοιαζε και τόσο!» Το ντουφέκι έλεγαν οι παλιοί φτιάχτηκε για μια δουλειά. Για να μπουμπουνίζει, όσο το ταλαιπωράς τόσο το καυλώνεις άδικα!» Τα κακόμοιρα τα ευζώνια ενώ ήξεραν καλά να το μπουμπουνάνε το μανλιχέρι, τώρα το καυλώνανε στον αέρα για να σκιάξουνε τσου χοντρόπετσους μπέηδες που έπιναν τσίπουρο και ρούφαγαν ταμπάκο απ’ απ’ τσι μύτες! Έτρωγαν μπουκούνια κριγιάσι απ’ την ψητή προβατίνα στη μποξιά και μπούκωναν τα στόματα με φρέσκιες ψητές πατάτες από τα πλάγια νόστιμες και τραγανές με τη φλούδα τους και μπόλικο τρυφερό βούτυρο κατσικίσιο απ’ τα βοσκημένα πλάγια. Οι μυρουδιές απ’ τα σπαράγγια τα μάλαθρα και τα’ άλλα μυριστικά του βουνού ξετρύπωναν απ’ το βούτυ-ρο και ξεχύνονταν στις πατάτες και το κριγιάσι ακάθεκτες κι ύστερα όρμαγαν στο στόμα φουργιόζες κι αποφασισμένες να σβήσουν μόνο με δροσερό τσίπουρο από τ’ αμπέλια της ίδιας πλαγιάς!
Μόλις τα ευζώνια ανακάλυψαν με τι μπούκωναν οι αγάδες στα μισοσάμαρα των αλόγων έχασαν κάθε ενδιαφέρον για τα ανόητα παραγγέλματα του διοικητή του τάγματος κι επικεντρώθηκαν στην υπερκατανάλωση των αγαθών των μπέηδων!
Η μεγάλη στρογγυλή μποτίλια με το τσίπουρο στριφογύριζε από στόμα σε στόμα σαν τρελή χωρίς να μπορεί να χορτάσει τα διψασμένα λαρύγγια που μόλις την είχαν αποχωριστεί… τα μπουκούνια τση προβατίνας κόντευαν να μπιτίσουν αλλά τα τεψιά με τσι πατάτες διαδέχονταν το ένα το άλλο ασταμάτητα δείχνοντας ότι οι μπέηδες είχαν κάνει…γερό κουμάντο! Τη στιγμή εκείνη ένα λαγός διάλεξε τη λάθος στιγμή να εμφανιστεί μπροστά στους αναψοκοκκινισμένους εύζωνες κι έφαγε τουλάχιστον τρεις σφαίρες διαδοχικά! Οι καλοτροχισμένες ξιφολόγχες δούλεψαν ελάχιστα πριν η σούβλα τοποθετηθεί πάνω στα κάρβουνα! Η έφοδος στα φρύγανα διατάχτηκε σιωπηρά οι πυροβολισμοί συνεχίστηκαν κι η μάχη έληξε με τους…εχθρούς περασμένους δε αυτοσχέδιες σούβλες πάνω στη θράκα δίπλα στον αρχικό εμπνευστή αυτής της…ιδέας!
Αποφάσισαν ότι μια παρέλαση ευζώνων στο κέντρο του χωριού θα τόνωνε το εθνικό φρόνημα των κατοίκων έναντι του περιβάλλοντος μουσουλμανικού στοιχείου (Κονίσπολη Λιόψη, Σμέρτο, Κότσικα, Βέρβα, Φιλιάτι ) ειδικά για τη νεολαία κι έτσι ξεκίνησαν όλοι να κατηφορίζουν προς τη Σαγιάδα για να τη…σώσουν σπό τους μουχαμέτηδες!
Οι μπέηδες μπροστά με άδεια πια τα μισοσάμαρα μετά την …ευζωνική επιδρομή αλλά οι ψητοί λαγοί ακολουθούσαν μαζί με τις ελπίδες τους για συνέχεια του…συμποσίου!
Στο πρώτο καφενείο στο Μισοχώρι κάτω από μια δροσερή κληματαριά, θρονιάστηκαν όλοι στις καρέκλες και παράγγειλαν τσίπουρα κι έτσι έληξαν άδοξα τα όνειρα για μια μεγαλοπρεπή παρέλαση στο ακριτικό χωριό!
Μπόλικες μαυρομάτες ελιές και αρκετή χλωρή φέτα ανέλαβαν να αντικαταστήσουν τα κομμάτια των λαγών που χάθηκαν στην δύσκολη πορεία προς την κουζίνα του καφετζή, αλλά όλοι έμειναν ευχαριστημένοι όταν από κει έκαμε τη θριαμβευτική της έξοδο η γυναίκα του ταβερνιάρη μοιράζοντας σε όλους ένα λαχταριστό κομμάτι μπουρέκι που μόλις είχε βγάλει απ’ το φούρνο, χρησιμοποιώντας το ζεστό ταψί για δίσκο!
Όταν στο τέλος καταδέχτηκαν να ρθουν και οι λαγοί, τα ευζώνια χειροκρότησαν από ευχαρίστηση και τους ακολούθησαν κι οι μπέηδες που είχαν χάσει κάθε ελπίδα ότι το τσιμπούσι θα είχε ένα ευτυχισμένο τέλος!
Ο διοικητής συνέχιζε να δίνει εντολές σε ένα λόχο που απαντούσε όλο με «άντε γεια μας» και «ωρέ φέρε μας μια σειρά!»… 5-7-23 Τα Σαγιαδινά
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου