" Φάμανε το βόιδι και ποστάσαμαν στη νουρά. " "

Κυριακή 18 Δεκεμβρίου 2016

ΒΑΓΕΝΕΤΙΑ μιά ετυμολογική προσέγγιση

                     ΒΑΓΕΝΕΤΙΑ  μια ετυμολογική προσέγγιση


Κυρίες και κύριοι
Θέλω να σας επισημάνω από την αρχή, ότι η ανακοίνωση αυτή, δεν είναι ούτε ιστορική, ούτε αρχαιολογική. Όπως ακριβώς προαναγγέλλει ο τίτλος «ΒΑΓΕΝΕΤΙΑ μια ετυμολογική προσέγγιση», είναι καθαρά ετυμολογική και με την ετυμολογία, ποτέ κανείς δεν πρέπει να αισθάνεται σιγουριά, εκτός αν ακολουθήσει τις συμβουλές τριών λαών:
Των Ιταλών, που λένε ότι ακόμα κι αν δεν είναι αληθινό, πάντως κατασκευάστηκε ωραία!
Των Ελλήνων, που λένε ότι αν η φαντασία δεν συμφωνεί με την πραγματικότητα, τόσο το χειρότερο για την πραγματικότητα και τέλος των Αμερικανών που διακηρύσσουν: Μην αφήσεις την πραγματικότητα να σου χαλάσει ένα καλό σενάριο.
Μπορούμε λοιπόν, με βοηθό την ετυμολογία να βοηθήσουμε την αρχαιολογική και την ιστορική έρευνα; Μην ξεχνάμε ότι ολόκληρο το οικοδόμημα του Ινδοευρωπαϊκού πολιτισμού δεν στηρίζεται σε ευρήματα ή ιστορικά δεδομένα, αλλά μόνο σε συμπεράσματα, αμιγώς γλωσσολογικά. Μπορούμε με άνεση να κατασκευάσουμε ένα ολόκληρο οικοδόμημα και στο τέλος, παρότι ο καθένας θα έχει προσθέσει έναν όροφο, αυτό να καταρρεύσει σαν χάρτινος πύργος. Θα προσπαθήσω να εξηγήσω τα παραπάνω με ένα ετυμολογικό παράδειγμα:
Η περιοχή της Θεσπρωτίας, για μισή χιλιετία περίπου ονομάζονταν Τσαμουριά. Η συντριπτική πλειοψηφία των ερευνητών, αρχαιολόγων, ιστορικών, γλωσσολόγων (σ’ αυτούς τους τελευταίους περιλαμβάνεται και ο Μπαμπινιώτης) υποστηρίζουν, ότι το όνομα προήλθε από τον αρχαίο ποταμό Θύαμη: Θυαμουριά>Τσαμουριά.
Προϋποθέτουν όμως, ότι υπήρξε μια εντελώς αμάρτυρη «Θυαμουρία».
Η Θυαμουρία όμως αυτή, πρέπει να παραγκωνίσει την εντελώς μαρτυρημένη –και μαρτυρική μ’ όλα αυτά που τραβάει- περιοχή, τη μεσαιωνική Βαγενετία για να βρει γεωγραφικό και ιστορικό χώρο να υπάρξει.
Αν πιστέψουμε τους σαράντα περίπου –τόσους άντεξα να καταμετρήσω- υποστηριχτές της θεωρίας, τότε η Βαγενετία δεν υπήρξε, κι εγώ μένω χωρίς θέμα απόψε...
Αν όμως παραμερίσουμε τον Θύαμη, που στο κάτω-κάτω την εποχή της μετονομασίας είχε ονομαστεί κι αυτός Καλαμάς, τότε θα δούμε και τα δυό άλλα ποτάμια της περιοχής: Τον Παύλα στην Αλβανία και τον Αχέροντα κάτω στο νότο.
Γιατί άραγε, η περιοχή δίπλα στον Αχέροντα, πολύ μακριά από τον Θύαμη να ονομαστεί Θυαμουρία; Το ίδιο κι η περιοχή του ποταμού Παύλα; Άρα θα πρέπει να αναζητήσουμε ένα διαφορετικό έτυμο: Τι κοινό έχουν ο Παύλας, ο Καλαμάς κι ο Αχέροντας;
Κουβαλάνε πολύ λάσπη. Λάσπη από πηλό.
Κι αυτό έβλεπαν οι αρχαίοι, όταν ονόμασαν την περιοχή του Βουθρωτού «Πηλώδη Λιμένα», αυτό έβλεπαν κι οι Βυζαντινοί κι ονόμασαν την περιοχή στις εκβολές του Καλαμά, «Κακόν Πηλόν».
Κι ο Μαυροπόταμος κάτω στο νότο, απ’ τα θολά και λασπωμένα του νερά πήρε το καινούριο του όνομα, χάνοντας την πανάρχαια ονομασία Αχέρων (που πάλι κάτι με το νερό είχε να κάνει, κι όχι με τα «άχεα» που «έρρεε».
Απόδειξη, ότι και τους τρεις αυτούς ποταμούς, αναγκάστηκαν να τους εκτρέψουν οι νεώτεροι, για να γλυτώσουν από τις πλημμύρες και τις λάσπες που κατέβαζαν. Σε τεχνητά δέλτα εκβάλουν στη θάλασσα σήμερα και ο Παύλας και ο Καλαμάς και ο Αχέρων.
Είναι λοιπόν φυσικό, όταν ήρθαν οι Οθωμανοί Τούρκοι κι αντίκρισαν γύρω στα 1431 μιν απέραντη λασπουριά, να ονόμασαν την περιοχή «Τσιαμούρ» λάσπη.
Αν αυτή η λάσπη έδωσε την ονομασία στην Τσιαμουριά κι όχι ο ξεχασμένος Θύαμις (τόσο ξεχασμένος που ο λόρδος Μπάυρον τον μπέρδευε με τον Αχέροντα) με την υποτιθέμενη Θυαμουρία, τότε μένει χώρος για την Βαγενετία και μπορώ να συνεχίσω…
(Βαγενετία αβέβαια συνέχισαν να αποκλούν την περιοχή οι Οθωμανοί για μεγάλο χρονικό διάστημα μετά την κατάκτηση. Έτσι τη βρίσκουμε στους πρώτους φορολογικούς καταλόγους του 1431 μέχρι και του 1490 ως «βιλαέτι Viyanite».

Αφού δώσαμε μιαν άλλη κατεύθυνση στην ετυμολόγηση της Τσαμουριάς, ας δούμε τώρα και την Βαγενετία. Γιατί η αρχαία Θεσπρωτία, μετονομάστηκε σε Βαγενετία;
Ως γνωστόν, τα τοπωνύμια είναι ιερά ταμπού και δεν αλλάζουν εύκολα. Αν και η ελληνική πολιτεία, άλλαξε σχεδόν το σύνολο των οικωνυμίων των χωριών και των πόλεων, οι κάτοικοι συνεχίζουν, παρά τις αρχικές κυρώσεις, να τα αποκαλούν με τα παλιά τους ονόματα.
Αν κάποιοι από τους σύνεδρους θέλουν να επισκεφτούν την Αγία Κυριακή για παράδειγμα, πρέπει να ρωτήσουν για το Πόποβο, κι αν θέλουν να πάνε στην Αμπελώνα, πρέπει να ξέρουν την Πόβλα.
Γιατί όμως άλλαξε η Θεσπρωτία; Γιατί άλλαξαν όλα αυτά τα αρχαία ονόματα; Γιατί τα Γίτανα έγιναν Γκούμανη, η Ελέα Βέλιανη, η Φανοτή Ντόλιανη κι ο Θύαμις Καλαμάς;
Γιατί δίπλα στα αρχαία ονόματα που έζησαν χιλιετίες, άρχισαν να ξεφυτρώνουν ονόματα χωριών όπως Κοσοβίτσα, Λίμποβο, Αβαρίτσα, Λαμπανίτσα;

Διότι, όπως είναι γνωστό, ένας καινούριος λαός, της ίδιας ινδοευρωπαϊκής οικογένειας, αλλά μακρινός συγγενής, εμφανίστηκε τον 7ο αιώνα: Οι Σλάβοι.
Στην περιοχή της Θεσπρωτίας, τουλάχιστον 90 οικωνύμια πρέπει να έχουν σλαβική προέλευση. Δεν μιλάμε φυσικά για τα εκατοντάδες μικροτοπωνύμια, ούτε εξετάζουμε συνολικά τη μεσαιωνική Βαγενετία, αλλά μόνο την περιοχή της που κάλυπτε ο σημερινός νομός Θεσπρωτίας.
Οι Ρωμιοί κλείστηκαν στα κάστρα του Ιουστινιανού κι ύστερα τα εγκατέλειψαν κι αυτά. Σίγουρα, σεν χάθηκαν, απόδειξη ότι κατάφεραν με τον καιρό να εξελληνίσουν γλωσσικά τους Σλάβους. Όμως τα σλαβικά μικροτοπωνύμια από τη μια άκρη της Θεσπρωτίας ως την άλλη, μαρτυρούν την παρουσία των Σλάβων από τις πιο δύσβατες περιοχές όπως το Ντριάνοβο, μέχρι της εύπορες κι εύκολα προσβάσιμες, όπως το Ράι κάτω στον κάμπο.
Οι νέοι κάτοικοι, έδωσαν τα ονόματα της μακρινής τους πατρίδας στην καινούρια. Έτσι, περνώντας από το έρημο θέατρο των Γιτάνων, είδανε με έκπληξη την κυκλική ορχήστρα.
Φυσικά την πέρασαν για τεράστιο αλώνι. Τι άλλο θα μπορούσε να υποθέσει ένας λαός γεωργών; Πού να πήγαινε το μυαλό τους σε θεατρικές παραστάσεις, σε κωμωδίες και τραγωδίες; Ένας λαός ο οποίος τη «συνάθροιση» την ταύτιζε με το «βγαίνω στο κατώφλι της καλύβας»; Έτσι τα Γίτανα έγιναν Γκούμανη, αλώνι. Κι όταν οι κάτοικοι απ’ τη Γκούμανη ήρθαν στο μεγάλο φυσικό λιμάνι της Θεσπρωτίας, το ονόμασαν Γκουμανίτσα και με τον καιρό, προέκυψε η Γουμενίτσα. Το «Η» που της πρόσθεσαν αργότερα, την έκανε μια ωραία μικρή…ηγουμένη, ενός φανταστικού μοναστηριού…
Όταν οι Σλάβοι έφτασαν στη Φανοτή κι αντίκρισαν την κοιλαδα του Καλαμά κάτω στα πόδια τους, ονόμασαν την περιοχή Ντόλιανη, «οι άνθρωποι της κοιλάδας».
Κι από κοντά το Λίμποβο του Ευειδούς η Κωστάνα με τις καστανιές της (κι όχι με τη γριά Κώσταινα) κι η Λαμπανίτσα με τους Αρβανίτες της. (Προσέξτε αυτούς τους πρώιμους Αλβανούς της Αλβανίτσας –Λαμπανίτσας, γιατί θα τους χρειαστούμε αργότερα).
Κι ο ποταμός Καλαμάς; Πως και δεν άλλαξαν οι Σλάβοι το Θύαμη αλλά οι τρομοκρατημένοι, κυνηγημένοι κι εντελώς εγκαταλειμμένοι από την κεντρική διοίκηση στη μακρινή Κωνσταντινούπολη, ελληνόφωνοι βρήκαν το κουράγιο ν’ αλλάξουν το πανάρχαιο όνομα μ’ ένα καινούριο;
Τι σημαίνει Καλαμάς; Είναι προφανές ότι όλοι θα απαντήσουμε, ο «Καλαμιάς» το ποτάμι με τα Καλάμια.
Θα πρέπει λοιπόν ο Καλαμάς να είχε πλήθος από καλάμια, τόσα που να δικαιολογούν την διαφορά του από άλλους ποταμούς. Αν πιστέψουμε όμως τον Πουκεβίλ ο οποίος αναφέρει ότι δεν είδε καλάμια στην κοίτη του θα πρέπει να ψάξουμε τώρα για τα περίφημα καλάμια: Υπάρχουν μόνο στις πηγές στο Καλπάκι και στο καινούριο δέλτα. Λίγο δύσκολο να χαρακτηρίστηκε ένα τόσο μεγάλο ποτάμι από τα σχεδόν ανύπαρκτα καλάμια του. Αν ξαναγυρίσουμε στο παρελθόν, βλέπουμε ότι οι Σλάβοι αν και δεν άλλαξαν το κεντρικό τμήμα του Καλαμά, άλλαξαν τα ονόματα από όλους τους παραποτάμους του:
Ο Γορμός βγαίνει μέσα από τη βαθιά χαράδρα του βουνού, ο Σμολίτσας ακόμα κυλάει πίσσες, η Τύρια κυλάει τα ορμητικά της νερά σαν βόνασος, η Κοσοβίτσα κι η Λαγγάβιτσα, όλα μπορούν να εξηγηθούν με τη σλάβικη γλώσσα.
Μήπως λοιπόν εδώ πρέπει να ρισκάρουμε λίγο ετυμολογικά; Να θυμηθούμε το Βοϊδομάτη, που δεν είναι το μάτι του βοδιού, αλλά η μάνα του νερού (βοντά-ματ), εκεί που γεννιέται το νερό.
Μήπως (λέω μήπως) και στην περίπτωση του Καλαμά έχουμε πάλι να κάνουμε με τις λάσπες του πηλού που μας κυνηγάνε από την αρχή;
Ο «Πηλώδης λιμήν» κι ο «Κακός πηλός» που είδαν οι αρχαίοι, μήπως έκανε την ίδια εντύπωση και στους καινούριους κατακτητές;

Μήπως κι αυτοί αντίκρισαν ένα θολό λασπωμένο ποτάμι που κατέβαζε πηλό; Αν ήταν έτσι, θα τον ονόμαζαν Καλά-ματ, μάνα του πηλού.
Αιώνες αργότερα, όταν ήρθαν οι Οθωμανοί Τούρκοι, ονόμασαν κι αυτοί την περιοχή Τσαμουριά-λασπουριά όπως είδαμε. Η ιστορία επαναλαμβάνεται…
Κι η Βαγενετία; Σλαβική ονομασία κι αυτή; Εδώ τα πράγματα αντιστρέφονται: Η συντριπτική πλειοψηφία των ερευνητών, έχει ξεκαθαρίσει ότι η Βαγενετία πήρε το όνομά της από το σλαβικό φύλλο των Βαϊουνιτών, το οποίο τον 7ο αιώνα, μαζί με άλλα σλαβικά φύλλα, πολιόρκησε τη Θεσσαλονίκη.
Κάποιος ιερωμένος πάνω στα τείχη, σ’ ένα συναξάρι «τα θαύματα του αγίου Δημητρίου» κατέγραψε τα σλαβικά φύλλα και τα άλλα τα «άπειρα έθνη» που τα ακολουθούσαν.
Βελεγηζήτες, Δρογοβήτες, Σαγουδάτοι, Βερζήτες. Κι οι περίφημοι Βαϊουνίτες.
Οι οποίοι, σύμφωνα με τη φαντασία των ερευνητών, γιατί προσέξτε, δεν αναφέρονται πουθενά αλλού εκτός από τα θαύματα, άφησαν τη Θεσσαλονίκη και τράβηξαν κατά τη μακρινή Θεσπρωτία, με σκοπό να δώσουν το όνομά τους σ’ αυτόν τον αρχαίο τόπο.
Η εισήγηση θα μπορούσε να κλείσει εδώ, κι όλοι να μείνουμε ευχαριστημένοι.
Όμως ο John Chadwich, ο άνθρωπος που έσπασε τους κωδικούς της γραμμικής Β΄ είχε γράψει:
 «…Ο ερευνητής, είναι υποχρεωμένος ν’ αποτολμήσει μια εικασία, να ριψοκινδυνέψει μια απίθανη υπόθεση…»
Πρώτος ο Βούλγαρος ακαδημαϊκός Vladimir Georgiev παρατήρησε ότι αυτό το άπαξ λεγόμενον Βαϊουνίτες, δεν αφορά κάποιο ενθωνύμιο. Απλά είναι το όνομα των πολεμιστών (vajъnit) με ελληνική κατάληξη. Όλοι ήταν πολεμιστές στην πολιορκία της Θεσσαλονίκης. Μερικοί όμως, όπως οι Γότθοι, δεν ήταν γεωργοί που έγιναν ευκαιριακά πολεμιστές. Ήταν επαγγελματίες μισθοφόροι. Αυτοί θα μπορούσα να ονομαστούν από τους άλλους σλάβους Βαϊουνίτες.
Ο σοφός σλαβολόγος, καθηγητής Φαίδων Μαλιγκούδης (θα μου επιτρέψετε να αφιερώσω αυτή τη φτωχή μελέτη στη μνήμη του) έγραψε: «Η υποτιθέμενη αυτή γλωσσική συγγένεια του “εθνωνυμίου” των θαυμάτων με το ηπειρωτικό τοπωνύμιο, αποτελεί μια από τις παρετυμολογίες εκείνες, που οδηγούν στην εξαγωγή συμπερασμάτων που απέχουν πολύ από την ιστορική πραγματικότητα…»
Ο Mayer, ο Vasmer, ο Μαλιγκούδης κι ο Κώστας Οικονόμου, θεωρούν ότι το όνομα είναι μεν σλαβικό, αλλά προέρχεται από το vagan το ξύλινο βαρέλι. Σεβαστή άποψη.
Ίσως όμως, θα πρέπει κι εδώ να κάνουμε το ετυμολογικό άλμα και να υπολογίσουμε, εκτός από τους Σλάβους, που έτσι κι αλλιώς είναι οι βασικοί ονοματοθέτες του θεσπρωτικού χώρου και κάποιους άλλους παλιούς κατοίκους της περιοχής:
Τους Αλβανούς.
Έχουμε συνηθίσει στη θεωρία ότι οι άνθρωποι αυτοί που πλημμύρισαν ξαφνικά την κεντρική Ελλάδα και αρκετά από τα νησιά της, ήρθαν από τη βόρεια και κεντρική Αλβανία. Αντίθετα, η αλβανική ιστοριογραφία τους θέλει βέρους Πελασγούς, που κατοικούσαν σ’ αυτό το χώρο πριν από την έλευση των Ελλήνων.
Όσο εμείς θα κρυβόμαστε πίσω από την αιγίδα των αρχαίων μας προγόνων, τόσο οι βόρειοι γείτονές μας, θα οραματίζονται δεσμούς αίματος με τους Πελασγούς τους Κάρες και τους Λέλεγες! Η αλήθεια φυσικά βρίσκεται κάπου στη μέση, ποδοπατημένη από τα θηρία που τσακώνονται.
Οι Αλβανοί, που ίσως ήταν μια σημαντική εθνότητα στην Ήπειρο, ίσως πρόλαβαν τους Σλάβους στη στροφή, κι έδωσαν το δικό τους όνομα στην περιοχή της Βαγενετίας. Ο Αθανάσιος Πετρίδης από το 1871 πρώτος υποστήριξε ότι  η ονομασία της Βαγενετίας, προέρχεται «…εκ του Αλβανοπελασγικού «βάγεβέντ» (τόπος ελαίου), καθότι εξάγεται πολύ έλαιον εκ του τόπου τούτου, έχοντος πλήθος ελαιών…» Ο καθηγητής Ευάγγελος Πριώνης θεωρεί ότι προέρχεται συγκεκριμένα από την Αλβανική λέξη vaji-i πληθ. –a, "ελαιώνας",  Βαγινιτία >Βαγενητία.
Είναι φυσικό να υποθέσουμε ότι αυτή η παράλια περιοχή, από τη Χειμάρα ως τον Αχέροντα, έλαβε το όνομά της από τους ελαιώνες που την καλύπτουν στο μεγαλύτερο μέρος, παρά από τα βαγένια που θα ήταν δύσκολομ να δώσουν το όνομά τους σε μια τόσο εκτεταμένη περιοχή.

Μέχρι όμως η αρχαιολογική σκαπάνη να πέσει πάνω σε μια επιγραφή που θα λύσει το θέμα ή σε κάποια ξεχασμένη βιβλιοθήκη να βρεθεί ένας κρυμμένος κώδικα, δεν μπορούμε, παρά να υποθέτουμε και να περιμένουμε…

Η ομιλία μου στο Διεθνές Αρχαιολογικό και Ιστορικό Συνέδριο για τη Θεσπρωτία

12 σχόλια:

Unknown είπε...

γεια σου, Κύριε Μιχάλη , δεν θέλω να σε ενοχλει, απλά μου κάνη λιγάκι εντύπωση το γεγονότα πως τόσο κοντά βρούμε δύο τοπωνύμια 1)Αλβανίτσας –Λαμπανίτσας ;Λαμπανίτσα a) Kastoria (Zaimov, a. a. O.) b) Epirus (Vasmer 38), nach Zaimov, a. a. O. zu PN Laban »am wahrscheinlichsten aus rum. *alb- = »weiß« mit Liquida-Metathese«;
Ἄρμπουνας (Peloponnes, belegt in der Liste von Pacifico, 17. Jhd., als Arbuna, vgl. Sauerwein OV, Liste Kalavryta 62) < Ἄλμπουνας, mit Übergang -lb- > -rb- im Griechischen, (vgl. Ἀλβανός > Ἀρβανίτης), der genauso wie Labuništa (< *Albuništa, Jugosl. Makedonien, belegt im 16. Jhd., vgl. Zaimov, a. a. O.) auf einen PN *Albun zurückzuführen ist. Ob * Ἄλβιτσα (Peloponnes, belegt im 17.
2)293. Σκλιάβη ON, Kr. Philiates (Lex.) Σκλιάβι (A.). Es ist eine ältere Lautstufe von alban. geg. šḱā »Bulgare, schismatischer Griechen griech.-alb. škl'a m. »Grieche«. In Istrien bedeutet alb. šḱe pl. »ungarische Serben«. Offenbar liegt älteres alban. * škl'avi pl. = šḱē »Slaven« zugrunde, welches G. Meyer, Alb. Wb. 410, aus lat. sclavus ~ altslav. slověninъ deutet. Ungenau Hilferding I 287.

Unknown είπε...

δηλαδή ,Λαμπανίτσα ( Αλβανοχωρι) και Σκλιάβη(Shkljave,οι σλάβοι \σλαβοχώρι"μέσα από την αλβανική γλώσσα, πως ο Max Vasmer εξηγεί"),υπάρχουν και άλλες περιπτώσεις, για το θέμα της Λαμπανίτσα, οι αναλογία με το Raban\Arban όπως το περιγράφει ο στεφαν νεμανια στο 1190 περίπου , μέσω της σλαβικό μετάθεσης Rab\Arb kai Lab\Alb ,οι άλλη παράδειγμα είναι οι Labanija\Laberija(λιαπούρια) με την ίδια γλωσσική ανάπτυξη, αλλά επίσης, μέσω της αλβανικής tosk Rotacism N-R,δηλαδή τι γνώμη έχετε για αυτές τις συγκεκριμένες τοπωνύμια ??

Μιχάλης Γ.Πασιάκος είπε...

Για τη Λαμπανίτσα το λέω ξεκάθαρα ότι σημαίνει αρβανιτοχώρι. Απλά οι ονοματοθέτες ήταν οι Σλάβοι.

Unknown είπε...

καλά χριστούγεννα, κύριε μιχάλη, συγνώμη , γιατί θα προσπαθώ να εξηγήσω καλύτερα τη δικό μου ερώτημα ,ήθελα να πω αν ο Vesmer είχε δικιο για το θέμα της ετμολογίας του SHkljavi(Σκλιάβη),τότε σημαίνει και οι ονοματοθέτες ήταν οι αλβανοί ( να πω την αληθινό , ούτε εγώ δεν πιστευω , ότι η ετυμολογία είναι αυτή "σλαβοχώρι"..), για το θέμα της Λαμπανίτσα( αρβανιτοχώρι)και Labanija\Laberija(λιαπούρια),δεν είναι μόνο ο Seliščev, , που στήριξε αυτή την ετυμολογία , υπαρχουν πολλή γλωσσολόγος που συμφωνούν με αυτή εξήγηση, απλά εγώ ήθελα να πω κάτι άλλο .. πολλους ιστορικούς στην ελλάδα , βουλγαρία κτλ δηλώνουν και ,κάτω από το ποτάμι SHkumbin , δεν υπήρχαν αλβανο πληθυσμό πριν το 11\12\13 αιώνας , να σε δώσω την περίπτωση του Boyan Guizelev "http://documents.tips/documents/albanci-v-iztochnite-balkani.html , sta voulgarika " Не би могло да се даде отговор на въпроса за присъствието на албанците в днешна Южна Албания между XI и XIII в. В този период вестите за тях са изключително от района на север от р. Шкумбин "..τώρα το θέμα είναι πως πρέπει να ερμηνευουμε το βενετικό έγγραφα το έτος 1210 (G. Tafel - G. Tomas (1856) , που λέει και μπροστά στη κέρκυρα ζούνε "οι αλβανοί"...ποτέ ξέρουμε πως κάτω\νότια της περιοχη του "βουλγαρικού" Kutmichevitsa;https://en.wikipedia.org/wiki/Kutmichevitsa#/media/File:Devolskikomitat.jpg, ύπαρξη ένα άλλο περιοχή που η βούλγαρη το λένε Labanija\Albanija..λιαπούρια !!! μια μικρή περιέργεια στα τοπωνύμια του "Σάντσακ του Αρβανιτιά 1431" υπαρχει εκτός Λαμπάνιτσα \Λαμπάν\Λαμπάνοβο(στα βουλγαρικά ) και το Ραμπάν (στα σερβικά )... τώρα το ερώτημα είναι ποτέ ήρθαν αυτή η αλβανοί στην Labanija ,και μαλλον λιγάκι πιο κάτω επίσης ...??ύπαρξη και ένα άλλο παράδοξο ο κυρίως Johannes Koder , ήρθε στο μάιο 2016 στην αλβανία και ειπεί κάτι διαφορετικό από τη εκεί γράψε στο ύπαρξη και ένα άλλο παράδοξο ο κυρίως , ήρθε στο μάιο 2016 στην αλβανία και ειπεί κάτι διαφορετικό από τη εκεί γράψε στο Peter Soustal et Johannes Koder, Tabula imperii byzantini. 3. Nikopolis und Kephallênia , για το θέμα πιο λαό μετέφερε "κληρονόμησε " τα σλαβικά τοπωνύμια στην κάτω αλβανία και αλλού ..PROVAT TOPONIMIKE http://www.balkanweb.com/gazetashqiptare/profesori-austriak-deshmite-historike-per-iliret-e-shqiptaret/ ,να πω την αληθεια δεν καταλαβαινω Αυτή την στάση, τέλος πάντων θα γράψω κάτι αλλά πράγματα κάτω(για αυτό ζητάω συγνώμη ) , θα ξεκινάω από την αρχή, ΤΗΝ ΓΛΏΣΣΑ

Unknown είπε...

τώρα οι θέμα της καταγωγής του αλβανικού γλώσσα είναι μεγάλη... , απλά θέλω να αναφέρω το Βλαδιμίρ Oρελ ( με την υπόθεση της δακική καταγωγή της αλβανικής γλώσσας ) και ο Gottfried Schramm με την Θρακική καταγωγή (Bessi tribe),στο Schramm, o Noel Malcolm του έδωσε ένα απλός και ξεκάθαρος απάντηση... http://www.promacedonia.org/en/nm/kosovo.html...για τον πρώτο το (Β. Όρελ) ,είναι οι ίδιες ρουμανική γλωσσολόγοι που αντίθετούν , και έχουν ενα κριτική προσέγγιση εναντίον τους θεωρίες του Β.Όρελ ,όπως ;Haralambie Mihăescu,Grigore Brâncuș,Dan Ungureanu etc , ο τελευταίος , απάντηση έτσι στο Όρελ https://www.academia.edu/5766282/Common_Lexic_in_Romanian_and_Albanian._Substrate_and_Loanwords ...όχι μόνο μα και ο πιο "Αντί -ιλλυρικός " ο γλωσσολόγος J.Matzinger ,είχε απομυθοποιώ και ακυρώσει αυτή τη θεωρία (Δακική καταγωγή ), αυτό που μου φαίνεται αστείο είναι και ο https://smerdaleos.wordpress.com,συνεχίσει "με τα ίδια", είναι ξεκάθαρα ποιος είναι ο στόχος...για αυτό τον λόγο , δεν υπάρχουν σίγουρα αποτέλεσμα για την αληθινή ρίζες της αλβανικής γλώσσας , ολλα παραμένουν θεωρίες ... το μόνο βεβαίως γεγονότα είναι ότι τα γλωσσικά δανία (loanwords\λέξεις δανείου),από την λατινική,αρχαια ελληνικη (πιο πολλή βυζαντινή ελληνική), αποδεικνύουν ότι η προγονίες τους αλβανούς ζούσανε στην επαφή μα αυτά τα λαϊ ..

Unknown είπε...

για την σλαβική γλωσσική επιρροη στην αλβανική ,μπορείς να διαβάζεις το Matthew Cowan Curtis ;"Slavic-Albanian Language Contact, Convergence, and Coexistence",και οι "Marrëdhëniet gjuhësore shqiptaro-serbe" Anila Omari,
,τώρα απλά θυμαμαι και ο PH .Mαλιγκούδης για πολλοί λόγοι επέκρινε το M.Vesmer.... θα δημοσιεύσει αυτές τις δύο παραγράφους το πρώτο από Matthew Cowan Curtis; Several of these relate to geographical locations as in the location designating - ishte < CSl - i š te in kall(a)mishte ‘reed marsh’ (cf. kallam ‘reed, tall grass’) and punishte ‘place of work’ (expressive connotation (Desnickaja 1987),\\ more especially, derivative suffixes including the suffix - ishte , which indicates a location as in ranishte ‘sandy pit’ (Geg rani ‘sand (def.)’ + - ishte ), as well as the feminizing suffix - ka : yllka ‘star’ (fem., also a common name women) ( yll ‘star (masc.)’), along with the suffixes - ash, - icë, - inë, - nik, and - ec , which are used more or less productively, and not just in Slavic borrowings. Thus, from the perspective of Thomason and Kaufman’s scale of borrowing, the interactions leading to borrowings from Slavic to Albanian were at least a category \\ as in burravec ‘good - for - nothing’ (cf. burr ‘man’), rrugaç ‘young hooligan, bum, street tough’ (cf. rrugë ‘street’) and barkiç (also barkalec ) ‘potbellied (person or thing)’ (Stanišić 1995: 56). Other suffixes taken from Slavic into Albanian are used for feminine agents, feminine entities, or for hypocoristi c uses such as - kë (denoting female) çobankë ‘shepherdess’ and italiankë ‘Italian woman’ and is also used in some names such as yllka ‘star shape’ (also popular woman’s name; cf. yll ‘star’). In some Tosk regions (Korçë, Devolli, etc.) this also has a dimi nutive or affective connotation as in djalkë (cf. djalë ‘boy’) and fustankë (cf. fustan ‘dress’), which is not found in other dialects (Gjinari 1972: 270 – 271). The suffix - inë is also common in geographic terminology, particularly in Geg, for words such as baltinë ‘muddy place’ (cf. baltë ‘mud’) and luginë ‘valley’ (cf. lugë ‘spoon’ and lug ‘groove, hollow; glen’) (Stanišić 1995: 56; Mulaku ) Another femininizing suffix that is also used to form hypocoristics is - icë ( INDEF ) / - ica ( DEF ) , as in dhaskalicë ‘female teacher’ (cf. dhaskal ‘teacher’), as well as rrugicë ‘alley’ and lundricë ‘skiff’ ( lundër ‘boat, river raft’) (Gjinari 1972: 273; Mulaku 1984: 174 – 175; Stani š i ć 1995: 56). It is also used to build nouns from adjective stems such as shumicë ‘majority’ and pakicë ‘minority’ (cf. shumë ‘much, many’ and pak ‘little, few’) (Mulaku 1984: 175). In addition, two suffixes that are predominantly used for diminutive formations are - çkë , - çë (typical of Tosk) as in byreçkë ‘small burek’ and nipçe ‘nephew, grandson’ ( Stanišić 1995: 56; Gjinari 1972: 272 – 273) as well as - iq < CSl – itj (cf. Sr - i ć , Mk - i ḱ ) used both as a hypocoristic and as a patronymic guriq ‘little rock, pebble’ (cf. gur ‘rock’) and Vogliq (cf. vogël ‘small’), a name mentioned in historical documents from the 13 th and 15 th centuries (Stanisić 1995)

Unknown είπε...

- το δευτερο από Φ .Μαλιγκούδης

k) Suffix -ište



Ein Lokativsuffix -ište (< *-iski̯o) enthalten die Neutra Ὀλίστια, Π--αγασίστια und Νεροβίσκια; sie sind griechische Pluralbildungen, deren Singular * Ὀλίστι, *Παγασίστι und *Νεροβίσκι auf einen slavischen obliquen Kasus (Lokativ Sing.) Stolišti, Pogazišti und Nevorišti zurückgeht.



Das anlautende st- in Στολίστι < Stolišti wurde, wie oben erwähnt, von der griechischen Bevölkerung als eine Präposition empfunden und ist deshalb später ausgefallen: Stolišti > *Στολίστι > Ὀλίστι, Plur. Ὀλίστια. In *Παγασίστι < Po Gazišti hat man dagegen die fremde adnominale Bildung (Präp. + Nomen) als einen Namen empfunden: Po Gazišti > *Παγασίστι, Plur. Παγασίστια. *Νεροβίσκι ist durch Metathese aus einem urspr. *Νεβορίσκι entstanden (s. 'Phonetik'): *Nevorišti > *Νεβορίσκι [73] > *Νεροβίσκι, Plur. Νεροβίσκια. Stolište, Gazište und Nevorište könnten somit, falls unsere Vermutung zutrifft, vor dem Verlust der Deklination in der Sprache der eingewanderten Slaven entstanden sein.



Das Suffix -ište werden aller Wahrscheinlichkeit nach ferner die ON Ἀγκλιστή und *Γλωμπιστή (belegte Form im Plural: Γλωμπιστές) gehabt haben; sie gehen auf slav. O̢glište und Globište zurück und sind in das griechische Deklinationssystem eingereiht worden, nachdem ihr Suffix volksetymologisch denjenigen der griechischen femininen Verbaladjektiva -ιστή (Mask. -ιστός) angeglichen wurde.



Ein slav. Pluralsuffix -išta weisen die ΟΝ Μπίλιστα < Bilišta, Sing. Bilište und Κότσιστα < Kočišta, Sing. Kočište auf. Ein Beispiel der Substitution des Suff. -išta durch das, semantisch äquivalente, griechische Lokativsuffix



-(σ)τρα (Fem.) [74] bietet der ON Ἀμπλίστρα < O̢blišta, Sing. O̢blište an. Hier ist das slav. Suffix durch ein griechisches, das die gleiche Funktion hat, ersetzt worden.



Daß es sich hier um keinen vereinzelten Fall der Substitution handelt, beweisen folgende Beispiele aus der Toponymie der SW Peloponnes: Μπαθίστρα (ON in Χαραυγή Pylien, Georgakas 296) < alb. Baθišta = »bean field«, zu bathë = »Bohne«; Νταδίστρα (ON in Καλλιθέα, Olympien, ebd. S. 300) < alb. Dardhišta, zu dardhë = »Birnbaum«; Βιδίστρα (ON in Γλυκορίζιον, Triphylien, ebd.) < alb. Vidhishtë, zu vidh-i = »Ulme«. Vgl. ferner die ON Βορίστρα (ON in Triphylien, ebd.) und Βορίστρες (Olympien, ebd. S. 116), die auf slav. Oborište, zu obora = »Umzäunung« zurückzuführen sind
δηλαδή , φαινεται πως το επίθημα (suffix), -ište (-ishte), δεν είναι μόνο σλαβικό, μα επίσης και αλβανικό(Dardhishte,Ahishte,Bathishte,Vidhishte,Mollishte,Ranishte,Gurishte,Zallishte,Ullishte,Gardhishte ktl ktl ) ...το πρόβλημα είναι και οι δύο(Maligoudis kai Vesmer) , του αποφευγουνε ,αποδίδουν μικρότερο αξία τους αλβανικού ετυμολογίας και μιλάμε για τοπωνύμια που προέρχονται από αρβανιτοχώρια στη πλειοψηφία, τα οττομανικά κατάστιχα του 15 αιώνα είναι το απόδειξη !!επίσης συμβαινει το ίδιο και με τα αλλά επίθημα - ash, - icë, - inë, - nik, -ec, -ac, ktl να αγνοήσει "a priori" την ετυμολογία στα Αλβανικά...να ειμαι πιο συγκεκριμένο πως οι λέξη Γουρι,Gurre,Guriana,Gurishte,Gurez(τοπωνύμια από αρβανιτοχώρια) ktl, προέρχονται ολλα από την σλαβική λέξη gora... πως όλους τους λεξεις Gorica , προέρχονται ολλα από την σλαβική ,ποτέ υπαρχη στα αλβανικά ο φρούτο gorricë (dardhukel)που η σημερινή βούλγαρη τους λένε (дива круша), δηλαδή για ποιο λόγος πρέπει να αποκλείσει η άλλη ετυμολογία (αρβανίτικη)....???

Unknown είπε...

ένα καταπληκτικό παράδειγμα που δειχνει ,πως έχουμε δύο παραλλαγές ,των λέξεων που μοιάζουν μεταξύ τους, άμα έχουν διαφορα ρίζες , το ένα που φαίνεται αλβανικό-αρουμονικό (Βλάχικη) το Γάρδι ,το άλλο Γαρδίκι που έλαβε αυτή τη μορφή μέσα από το νότιο σλαβικό (Liqiud Metathesis)πριν το 9ο αιώνα, από IE *g h ord h > OCS gradъ , Sr, Mk, Bg grad ‘city’ , o
Matthew Cowan Curtis ;"Slavic-Albanian Language Contact, Convergence, and Coexistence" στην σελίδα 106\107" , kai o Vesmer ,με αβεβαιότητας και αμφιβολίες τous ;
Γάρδι- Γαρδίκι, Name einer Wüstung in Akarnanien, mir nur bekannt aus R. und Hilferding. Letzterer hält ihn für slavisch, stellt ihn also offenbar zu altslav. gradъ. Es könnte mit demselben Recht an albanische Herkunft gedacht werden, wo alb. garϑ, garδi »Hecke, Zaun« lautlich tadellos entspricht und auch begrifflich gut paßt-,επίσης- Λεντίνη ON, Kr. Eurytania (Lex.). Ich vergleiche den sloven. ON Ledina, der auf *lędina »Neuland« zurückgeht\\Μπούζι ON, Kr. Atalante (St. Ap., Lex.). Fehlt bei Nuch. Die Quelle ist altslav. *bъzъ »Holunder« wie oben S. 103 Nr. 10\\-Μαλεσίνα ON von einem PN Μαλέσης erklärt. Daneben kommt hier eine alb. Etymologie in Frage von alb. mal'εs »Bergland« Acc. sing. mal'εsine\\Μπούστρι ON, Kr. Echinu (Lex, u. St. Αp.). Dafür hat Nuchakis Βούστρι. Zu altslav. bystrъ »klar, schnell«, bulg. bistъr, skr. bȉstar »klar«. Vgl. bulg. ON Bistъr, skr. Bistar, Bistro, sloven. Bistra\\Μπάλα ON, Kr. Hēraia (Nuch., R.), fehlt im Lex. und Stat. Ap. Könnte slav. Běla : bělъ »weiß« entsprechen, vgl. aber S. 136. Die Vertretung des e durch a wäre auch hier bulgarisch. Unsicher\\Μπέλεσι ON, Kr. Gortynia (R. und Lex.). Zu slav. *Bělešь wie S. 127.\\ Μάλα ON, Kr. Tripylē (Stat. Ap.), Μάλη nach Nuch. und Lex. Es liegt wohl slav. malъ »klein« fem. mala zugrunde. In ON findet sich skr. Mala. Wegen des abweichenden Genus ist es für mich weniger wahrscheinlich, daß alb. mal' »Berg« die Quelle des griech. ON gewesen ist.\\Μπελούσι ON, Kr. Olympia (R., Lex.). Von einem slav. *Bělušь wie skr. Belušić, Belušino, bulg. Běluškovci.\\Βρεστόν\ Βρέστα ON, Kr. Philiaton (Lex.). Zum Namen der Ulme, slav. *berstъ, sloven. ON Brest, bulgar. (oft) Brěst\\Χελμᾶτα-Χελμός-Χέλμη ON, Kr. Elis (Nuch.), Χέλμι (R.); fehlt im Lex. und Stat. Ap. Wohl aus slav. *chl̥mъ »Flügel«, wie oben S. 140, Nr. 94.\\Βιροΐ oder Βιρός ein χείμαρρος westlich von Malakasa, Nebenfluß des Asopos, nach Phurikis, Ἀθηνᾶ 41, 103, der diesen Namen aus griech.-alb. virói, virua »Quelle« herleitet; aber diese albanische Form muß selbst wegen des ursprünglich ausl. -o aus griech. βιρός stammen, welches seinerseits auf slav. virъ zurückgeht. Vgl. dazu oben\\Γριμάδα ON, an Stelle des alten Tanagra (nur R. I 155, der es in seinen Verzeichnissen aber nicht nennt). Zu slav. gromada »Haufen«, skr. gramȁda, bulg. gramáda, grъmáda usw. Vgl. zur Sippe Berneker EW I 345. In bulg. ON oft Gramada, skr. Gramada\\ Γουριάνιστα ON, Kr. Joannina, fehlt Lex., wird erwähnt und als slavisch angesehen von Hilferding I 289, der ein slav. *Gorjanište annimmt. Ich kenne nur *Gorjane »Bergbewohner« in skr. ON Gorjani, Gorjane\\Λεδέσδα ON, Kr. Philiaton (Lex.). Als »Schwanenort« zu bulg. lebed, russ. lebedь. Das Adjektiv dazu wäre abulg. *lebežda. Es kann verwiesen werden auf häufige russ. ON Leb’ažьje, Leb’ažja. Das erste δ ist aus β durch Assimilation an die Endung -δα entstanden\\Μουτσάλα\Μότσιαλη ON, Kr. Philiates (Lex.). Gehört zur Wurzel von altslav. mokrъ »naß« und läßt sich vergleichen mit dem skr. Mòčao G. Močála »Name eines Flußes« (Vuk) aus älterem *Močalъ.(γιατί αλβανικές λέξης ,αλβανικές πατρωνύμια ,και παλαιά σλαβικά δάνεια στα αλβανικά , πρέπει να τους κάνουμε με το ΖΌΡΙ ,καθαρές σλαβικές ....VRESHTA,MOCAL\MUCAL,LEDHEZA,ZERI,GURANISHT\GURISHTE,VIRA\BIRA,MALE\MALESINE,LENDINE, HELMES\HELMAT,GERMADHA,BUZI\BUZA,GARDHI\GARDHIQ\GARDHISHT...etc etc ...

Unknown είπε...

κάποιος άλλη έχουν ένα απογοητευτικος στάση ,αυθαιρεσία, και ανακρίβειας ...να αναφέρω το Peter Soustal me to "Τα οθωμανικά φορολογικά κατάστιχα (tapu tahrir defterleri) του 15του και του 16του αιώνα ως πηγές για την τοπογραφία και τα τοπωνύμια. Παραδείγματα από τη Δυτική Μακεδονία", και επίσης το Brendan Osswald που εσύ το ξερες προσωπικά νομιζω,me to, https://www.academia.edu/1897793/LEpire_du_treizi%C3%A8me_au_quinzi%C3%A8me_si%C3%A8cle_autonomie_et_h%C3%A9t%C3%A9rog%C3%A9n%C3%A9it%C3%A9_dune_r%C3%A9gion_balkanique , τώρα για το δευτερο(Osswald) , είναι καταπληκτικό οι βιβλιογραφία του , και το ποσότητα της λεπτομέριες που μας δίνει , απλά κάτι πολλή σημαντικές λεπτομέριες σαν το βενετικό έγγραφα το έτος 1210 , και το έτος 1304 , είναι παράξενο γιατί δεν βρίσκεται πουθενά ...από την άλλη μεριά το περιγράψη με ενθύθιασμό το "Χρονικά των Ιωαννίνων» και «Χρονικά της Tocco", για πόσο κακή είναι οι αλβανοί ...μη με παρεξήγησης δεν είναι μόνο αυτό ...είδα ένα "μαθηματικό λάθος" , που κάτω κάτω δείχνει μάλλον το προσωπική προσέγγιση του Osswald,τώρα πως μπορη 200.000 Αλβανούς να "εισβάλουν\ καταλαμβάνουν" όλοι τη Ηπείρου(στη Βόρεια και νότια ) στο τέλος του 14 αιώνας , ποτέ στο 1431 σε όλοι του σαντσάκ του αρβανιτιά ήταν περίπου 32.000 οικογένιες , και αν μετράς και 2-3000 οικογένιες στα βοριά τμήμα του αλβανόφωνοι πληθυσμού , το σύνολο είναι περίπου34 \35.000 οικογένιες χ7 (που είναι ο μέσος αριθμός μέλος μιας οικογένειας)= 240.000 ... κάτι δεν παι καλά μου φαίνετε !!!!μάλλον πρέπει να ξανακάνει το λογαριασμούς ο Osswald !!!τώρα αν σκεψουμε λιγάκι , στην όλοι Μόρια του ετόs 1461 ήταν περίπου 12.000 οικογένιες 7000 ελληνικές και περίπου 5000 αλβανικές , το σύνολο αριθμού περίπου ,80.000 , ρε θεέ μου που το βρήκες ο Osswald τόσο πολλούς αλβανούς !!!??

Unknown είπε...

τώρα ο Peter Soustal me tin apotelesma "Κανένα από τα τοπωνύμια δεν είναι αλβανικής προέλευσης"...αχ ναι..να δούμε "Τσίκεζ"..Lazarat,Peçal,Gulaz?, KalozaT, KeloçaT,Ballu\a,Uljat/ Oljat,Čuka ktl(υπαρχη και ένα "μοντέρνο " τοπωνυμο Μαλί Μαδ..) από τι φαίνεται το τυπικό αρβανίτικο επίθημα -ate, ο Soustal δεν το ξέρει !!και νομίζω δεν είναι μόνο αυτό που δεν ξέρει !!! είδα ένα ενδιαφέρον τοπωνύμιο στη αυτή τη λίστα Λαβανίτσα \Λαμπάνιτσα , και έψαχνα "τσίκα" στο Lithoksou.net ,για τη περιοχή tou καστοριά. λοιπόν ;Labanica,Labanovo,Oštima,Konomati,Livadi ?,Čuka,Curil-ovo,Kondo-robi,Gonenci(Gjonenc),Olishta\Ulishta ,Sest-eov(Sheshte),Pilkat(Plikat)ktl και λιγάκι πιο κάτω της καστοριάς αυτά τα ονόματα,Λαμπανίτσα(Labanica),

Βρόντριζα(Vrondeza)Γκινόσι\Γκινουσι(Gjinosh\Gjinush),Μόλασι(Mollas),Σιγκιόλι(Šenkol\shenkolle\άγιος νικόλαος),Πέλκα(Pelka),Σουρδάνιον(Shurdhan),Παναρέτι(Panareti\Panariti) ktl ktl νομίζω και ο Peter Soustal , εκεί ανάγκη για λίγες μαθηματά της Αλβανικής γλώσσας ( και Πατρωνύμια \Τοπωνυμίας ),πριν να γράψη κάτι άλλο για αυτό το θέμα !!!

Unknown είπε...

Θέλω να σε κάνω ένα ,λιγάκι "Τσίκεζ" "προσωπικός" ερώτημα Κύριε Μιχάλη , ο Aραβαντινός και ο Κοκίδης το περιγράψουνε το Σαγιάδα σαν "Αλβανόφωνοι ο αρβανιτόφωνη , όπως σε αρέσει ..", Τώρα ο Μιχάλης Κοκολάκης το περιγράψη , σαν "Ελληνίφωνη " μαζί με το Μαυρουδή , ( και σαn Αλβανόφωνη οι Κουρέντα,Τσαρκοβιτσα (Δωδώνη), Βοστίνα κτλ), Λοιπόν πιος είναι οι αλήθεια ,στην τη γλώσσα μιλούσαν,εκεί πάνω στη Παλαιά Σαγιάδα, δηλαδή εσύ "E di, llafos\Kuvendon Shqip..." καληνύχτα και χαιρετίσματα

Ali Al-Yunani είπε...

Γκουμενίτσα υπάρχει και στην Αλβανία, ανάμεσα σε Αυλώνα και Φίερ.