" Φάμανε το βόιδι και ποστάσαμαν στη νουρά. " "

Δευτέρα 2 Οκτωβρίου 2023

Ο Σαμσαντίν για τον Καβάφη και την Butcher


 megalommatis muhammad shamsaddin

1:07 π.μ. (πριν από 10 ώρες)

προς εγώ


 

 

Φίλε μου, ελπίζω να είσαι καλά!

Σε παρακολουθούν φίλοι μου από πολλά μέρη!

Ο φίλος μου ο Νίκος από το Καζακστάν μόλις χθες μου έγραψε για την τελευταία σου ανάρτηση!

Μόλις του απάντησα. 

 

Η Edith Louisa Butcher (1854 – 1933) είναι τόσο γνωστή στους ειδικούς για την Αίγυπτο, όσο ο Καβάφης στους ειδικούς για Ελλάδα. Είχε τότε κάνει μία πρωτοποριακή δουλειά για την Ιστορία της Κοπτικής Εκκλησίας που ήταν όντως κατόρθωμα.

Και αυτό πάνω από όλα επειδή ήταν ….. γυναίκα (και όλες οι γυναίκες που ταξίδευαν μόνες στα τέλη του 19ου αιώνα ήταν αντικείμενο καχυποψίας) και επειδή ήταν ….. δυτική (και όλοι οι δυτικοί στην Αίγυπτο ήταν αντικείμενο κάθετης απόρριψης περισσότερο από τους Κόπτες παρά από τους μουσουλμάνους). Αυτή η στάση των Κοπτών ήταν απολύτως δικαιολογημένη επειδή οι αποικιοκρατικες δυνάμεις ήταν σαφέστατα υπέρ των μουσουλμάνων, ανάμεσα στους οποίους διέδιδαν το πολιτικό «ισλάμ» που είχαν παρασκευάσει και τα πρώτα θεωρήματα παναραβισμού, ο οποίος είναι ένα ανιστόρητο τερατούργημα.

 

Οι Κόπτες ήταν και είναι πολύ πιο κλειστή κοινωνία απέναντι στους δυτικούς από όσο οι Νεοέλληνες ή οι Αραμαίοι (της ΝΑ Τουρκίας, Συρίας, Λιβάνου, Ιορδανίας, Παλαιστίνης, Ιράκ, Ιράν και Ινδίας — είτε μιλάμε για Μονοφυσίτες, είτε για Νεστοριανούς, ειτε για τους προ-Χαλκηδόνιους του Μαλαμπάρ). . 

 

Με πολύ μεγαλη δυσκολία Γάλλοι, Άγγλοι και Αμερικανοί κατάφεραν να διεισδύσουν ανάμεσα στους Κόπτες — και αργά (δηλαδή πρόσφατα). Υπό τις συνθήκες λοιπόν υπό τις οποίες γράφηκε η Ιστορία της Κοπτικής Εκκλησίας είναι ένα επικό επίτευγμα.

 

Τώρα, επιστημονικά στέκει τόσο όσο και όλα τα μεγαλουργήματα των πρωτοπόρων του 19ου αιώνα που αποτελούσαν όμως «παρελθόν» το 1930. Έχουν γραφεί καλλίτερες παρουσιάσεις. Να: 

https://www.amazon.com/Two-Thousand-Years-Coptic-Christianity/dp/9774167457/ref=d_pd_sbs_sccl_1_1/133-5447824-7727212?pd_rd_w=R7mPJ

Και αυτή η παρουσίαση καλή είναι: 

https://www.amazon.com/History-Coptic-Orthodox-People-Church/dp/146028027X

 

Σχετικά με την Edith Louisa Butcher θα βρεις αρκετά στοιχεία εδώ: https://copticliterature.wordpress.com/2019/06/12/a-short-sketch-of-coptic-history-by-mrs-edith-louisa-butcher/ (εξαιρετικό κοπτικό μπλογκ αν και μερικές φορές κάπως προκατειλημμένο). Επίσης: https://genderdesk.wordpress.com/2022/02/07/edith-butcher/  

 

Τα βιβλία της όλα θα τα βρεις εδώ: https://onlinebooks.library.upenn.edu/webbin/book//lookupname?key=Butcher%2C%20E%2E%20L%2E%20%28Edith%20Louisa%29

 

Θα μπορούσα να γράψω πολλά γι’ αυτήν και τον Αγγλικανό ιερέα σύζυγό της, αλλά τι να πρωτοπρολάβει κάποιος;

Φυσικά και εργάζονταν για τις αγγλικές μυστικές υπηρεσίες όπως όλοι οι Άγγλοι παντού και πάντοτε, συμπεριλαμβανομένης και της Αν Λόμπεργκ στα Κορίτσια στον Ήλιο. Και αν αυτό σου φαίνεται υπερβολικό, περίμενε περισσότερες καταστροφές να πέσουν πάνω σας!

 

Είναι πιθανώτατο λοιπόν να είχαν συναντηθεί η Μπούτσερ και ο Καβάφης στα ούτως ή άλλως λιγοστά σημεία όπου σύχναζαν τότε οι δυτικοί αποικιοκράτες στην Αλεξάνδρεια. Αυτό το αναφέρω επειδή, αν γράφει κάτι ο Καβάφης γι’ αυτήν, πιθανόν να οφείλεται σε μία αντιπάθεια που ανεφύη ανάμεσά τους. Θεωρώ λογικό να είχε ενοχληθεί ο Καβάφης από το στυλ της μεγαλύτερης σε ηλικία από εκείνον και εξαιρετικά πολυπράγμονος (λόγω μυστικών καθηκόντων) «κυρίας» Μπούτσερ, της οποίας το όνομα δεν ξέρω αν ο Καβάφης πρόφερε σωστά στην δεύτερή του συλλαβή. 

 

-----------------------------------   

 

Τώρα το πιο ενδιαφέρον στο κείμενό σου είναι η απορία σου. Αυτήν θα σου την λύσω πολύ σύντομα.

Δεν έχω ούτε το 1% των γνώσεών σου στον Καβάφη που φυσικά και τον θεωρώ κατώτερο από τον Δροσίνη.

Αλλά και τον Ιουλιανό ξέρω καλά, και τις δύο πόλεις, Αλεξάνδρεια και Αντιόχεια, ξέρω καλά, και έχω ζήσει και στις δύο.

Στην Αλεξάνδρεια έχω ζήσει πάνω από ένα χρόνο, αλλά για πολλά χρόνια (όταν ζούσα στο Κάιρο) κάθε Σαββατοκύριακο ήμουν εκεί. Στην Αντιόχεια έχω ζήσει 2-3 μήνες και ξαναπάει πολλές φορές. 

 

Είναι τόσο διαφορετικές γεωμορφολογικά οι δύο πόλεις, υπήρξαν όπως ξέρεις πρωτεύουσες εχθρικών μεταξύ τους αυτοκρατοριών, και απετέλεσαν την βάση χριστιανικών θεολογικών σχολών που η μία αποτελούσε τους αντίποδες της άλλης, οπότε αυτή η ιστορική αντιπαλότητα φαντάζει απλή φυσιολογική συνέπεια.

 

Συνεπώς και ο Καβάφης ως απόλυτα Αλεξανδρινός δεν θα μπορούσε παρά να αντιπαθεί τον Ιουλιανό, ο οποίος ήταν στα μάτια του (όχι ένας αντι-χριστιανός αλλά) ένας Αντιοχηνός. Ο Ιουλιανός είχε μία μεγάλη εμπλοκή και παραμονή στην Αντιόχεια, όπου συμπαρατάχθηκε με μία από τις δύο πλευρές (παρατάξεις) του εντόπιου κατεστημένου (αμφοτέρων ήδη διαμορφωμένων τον 3ο προχριστιανικό αιώνα), οπότε στα μάτια του Καβάφη ο Ιουλιανός ήταν ένας ύστερος (όχι «φιλέλλην» αλλά) Σελευκίδης. Οποιοσδηποτε άλλος θα ήταν …. «καλλίτερος»!!

 

Νάσαι πάντα καλά!

Σαμσαντίν

Δεν υπάρχουν σχόλια: